Οι διεργασίες στον ΣΥΡΙΖΑ και οι εσωκομματικές κόντρες που εκδηλώνονται, χωρίς αμφιβολία αντανακλούν τις συνολικές διεργασίες στο αστικό πολιτικό σύστημα. Το νέο τρίτο μνημόνιο Τσίπρα που έχει πυροδοτήσει εξελίξεις στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, ήταν η αφορμή ώστε να έρθει στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας η λεγόμενη «Αριστερή Πλατφόρμα», που την περασμένη Πέμπτη παρουσίασε την πρότασή της ως αυτή που θα δώσει διέξοδο στα λαϊκά προβλήματα. Από την πλευρά του Μεγάρου Μαξίμου υπήρξε άμεση απάντηση, που σημείωνε πως «ο Π. Λαφαζάνης οριστικοποιεί την απόφασή του να διαλέξει ξεχωριστό δρόμο από την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ» και επιπλέον ότι η θέση της «Αριστερής Πλατφόρμας» για επιστροφή στη δραχμή «μπορεί να αποτελεί θέση του Σόιμπλε, αλλά δεν υπήρξε προγραμματική θέση του ΣΥΡΙΖΑ».
Την περασμένη βδομάδα, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, με αφορμή τη συμφωνία για το νέο μνημόνιο της κυβέρνησής του με τους εταίρους της, προχώρησε σε μία δήλωση που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. «Η κυβέρνηση, αντί να συγκρουστεί με τις εκβιαστικές επιλογές των κυρίαρχων κέντρων της ΕΕ, τα εγχώρια στηρίγματά τους και μαζί τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι που χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για ένα νέο μνημόνιο το οποίο ψηφίζουν και εκλιπαρούσαν την υπογραφή του, επέλεξε, δυστυχώς, τη ρήξη με τις προγραμματικές δεσμεύσεις της».
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι της «Πλατφόρμας» εγκαλούν τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση για μη τήρηση του προγράμματός της, του προγράμματος της Θεσσαλονίκης. Και έχει σημασία να δούμε τι είναι αυτό για το οποίο εγκαλεί την κυβέρνηση. Πρόκειται, λοιπόν, για το πρόγραμμα που ανέλυσε διεξοδικά ο Αλ. Τσίπρας προεκλογικά στον ΣΕΒ και σε άλλες εργοδοτικές ενώσεις για να τον στηρίξουν. Είναι το πρόγραμμα που προβλέπει ανάμεσα σε άλλα: «Συμφωνία για Ευρωπαϊκό New Deal με δημόσιες επενδύσεις για την ανάπτυξη και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα» και «Σχέδιο που θα οδηγήσει με ασφάλεια στην ανάκαμψη και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας». Και βέβαια, προέβλεπε μερικά ψίχουλα για κάποιες ελάχιστες ομάδες ανθρώπων που βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση. Δηλαδή, οι της «Αριστερής Πλατφόρμας» θέλουν να υλοποιηθεί ένα πρόγραμμα που στην ουσία προβάλλει την παραγωγική ανασυγκρότηση στην κατεύθυνση της καπιταλιστικής ανάκαμψης, ενισχύει το κεφάλαιο σε βάρος των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων. Κι αυτό γιατί η περίφημη παραγωγική ανασυγκρότηση στο έδαφος του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης - που στηρίζει αναφανδόν ο Π. Λαφαζάνης- προϋποθέτει τσάκισμα των εργατικών-λαϊκών δικαιωμάτων.
Για τη σημερινή κατάσταση οι ευθύνες των στελεχών της λεγόμενης «Αριστερής Πλατφόρμας» είναι τεράστιες. Τους τελευταίους 6 μήνες, λειτούργησαν ως το καλύτερο «αριστερό άλλοθι» της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Θυμίζουμε ότι μετά τη συμφωνία της 20ής Φλεβάρη, που σε μεγάλο βαθμό προέβλεπε τους άξονες του νέου μνημονίου που ήρθε τώρα, είχαν λουφάξει πίσω από την έκφραση γνώμης εντός των ...κομματικών οργάνων και η «Αριστερή Πλατφόρμα» μιλούσε απλά για «ετεροβαρή συμφωνία» και για «συμφωνία - αίνιγμα».
Θυμίζουμε, επίσης, τη στάση που κράτησαν τότε που η κυβέρνηση έστειλε στους θεσμούς την πρόταση των 47 σελίδων τον περασμένο Ιούνη και που όσα περιελάμβανε δεν απέχουν πολύ από το μνημόνιο που ψηφίζεται σήμερα. Τότε, λοιπόν, κάποια ΜΜΕ έγραψαν ότι ο Παναγιώτης Λαφαζάνης χαρακτήρισε το κείμενο των 47 σελίδων ως «πρόταση "συμβιβασμού" για την επίτευξη επωφελούς συμφωνίας με τους πιστωτές» και πως «είναι μία πρόταση της κυβέρνησης κατ' ελάχιστον προκειμένου να βρεθεί μία συμφωνία, επ' ωφελεία της ελληνικής πλευράς, να βρεθεί μία λύση, οι αναγκαίες συναινετικές λύσεις σε μία συμφωνία». Ο Π. Λαφαζάνης είχε διαψεύσει τότε εκείνες τις δηλώσεις και σε ανακοίνωση του υπουργείου αναφερόταν πως: «...τις πάγιες απόψεις του για τις παραπάνω θέσεις και τη συνολική "κυβερνητική πρόταση" θα τις εκφράσει στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και στα αρμόδια όργανα του κόμματος». Να λοιπόν και πάλι το κρυφτούλι πίσω από τα κομματικά όργανα.
Οι της «Αριστερής Πλατφόρμας» μιλούν για έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη με νέο νόμισμα. Προτείνουν, λοιπόν, την πολιτική της καπιταλιστικής Ελλάδας με εθνικό νόμισμα. Την ίδια πολιτική από άλλες αφετηρίες προτείνουν αντιδραστικές δυνάμεις, όπως ο Σόιμπλε, άλλες φασιστικές και ακροδεξιές δυνάμεις του ευρωσκεπτικισμού στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Και σκόπιμα κρύβουν ότι η έξοδος από το ευρώ και μόνο, χωρίς αποδέσμευση από την ΕΕ, χωρίς ριζικές αλλαγές στην οικονομία και την εξουσία, θα οδηγήσει - από άλλο δρόμο - στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή στη λαϊκή χρεοκοπία, στην τραγική μείωση του εισοδήματος των εργατικών νοικοκυριών, την ώρα που κάποια τμήματα του κεφαλαίου θα βγουν πολλαπλά ωφελημένα. Πρόκειται για σχέδια που στηρίζουν ενεργά τμήματα του κεφαλαίου... Αν δει κανείς τις μέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής της 12ης-13ης Ιούλη, το πώς τοποθετούνταν ορισμένοι επιχειρηματικοί κύκλοι, θα καταλάβει εύκολα ποιον εξυπηρετεί ο πυρήνας της πολιτικής πρότασης της λεγόμενης «Αριστερής Πλατφόρμας». Και καλό θα είναι, πριν κάνουν κριτική στο ΚΚΕ περί «βαθιά λαθεμένης στρατηγικής», όπως έκανε πρόσφατα σε συνέντευξή του ο Π. Λαφαζάνης, να μην ξεχνούν ότι στον πολυσέλιδο τόμο που παρουσίασε ο Β. Σόιμπλε στην ελληνική αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες στις αρχές Ιούλη, περιέγραφε αναλυτικά - από άλλη αφετηρία βέβαια - όλα όσα διατείνονται ότι είναι φιλολαϊκή λύση για το λαό. Ποιος εξυπηρετεί ποιανού τη στρατηγική θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος...
Πριν από μερικές βδομάδες, σε εκδήλωση που έγινε στο κλειστό του Πανελληνίου, ο Παν. Λαφαζάνης περιέγραψε ορισμένα από τα βασικά σημεία της πρότασής του. Οπως π.χ. δημόσιο έλεγχο τραπεζών, δημόσια διαχείριση ορισμένων επιχειρήσεων, υποσχέσεις για αναδιανομή του εισοδήματος, για νομιμότητα και διαφάνεια στα ΜΜΕ, για διαγραφή του χρέους, παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας κ.ά.
Πρόκειται στην ουσία για αναμάσημα παλιών χρεοκοπημένων σοσιαλδημοκρατικών θέσεων αρκετές από τις οποίες συμπεριλαμβάνονταν και στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι το 2012. Η διαφορά είναι ότι τα μέτρα αυτά προτείνονται σήμερα σε συνδυασμό με την έξοδο της χώρας από το ευρώ. Τέτοιες πολιτικές, π.χ. κρατικοποίησης επιχειρήσεων, ασκήθηκαν από σοσιαλδημοκρατικές και άλλες αστικές δυνάμεις μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη, εφόσον είχε προηγηθεί μια εκτεταμένη καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων. Αλλά και από τις κυβερνήσεις της ΝΔ μετά το 1974 και ιδιαίτερα από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στην πρώτη τετραετία του.
Οι της «Πλατφόρμας» επιχειρούν ριζοσπαστικό καμουφλάρισμα μέτρων που αποσπασματικά θα μπορούσαν να παρθούν στο πλαίσιο της προσπάθειας στήριξης της καπιταλιστικής ανάκαμψης σε μια διαδικασία περάσματος σε «εθνικό νόμισμα». Π.χ. το ζήτημα του «δημόσιου ελέγχου» των τραπεζών ήταν μια πολιτική που εφαρμόστηκε στη Μεγάλη Βρετανία, όχι βεβαίως για να αλλάξουν χαρακτήρα οι τράπεζες, αλλά για να μπορέσουν να στηριχθούν ως εργαλείο της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Ο κρατικός έλεγχος ορισμένων επιχειρήσεων και υποδομών, π.χ. λιμάνια, Ενέργεια κ.λπ., είναι επίσης ένα μέτρο που ζητάει σήμερα και τμήμα του κεφαλαίου που κάνει χρήση αυτών των υποδομών, έτσι ώστε να εξασφαλίσει φτηνές και κρατικά επιδοτούμενες υπηρεσίες (π.χ. εφοπλιστές, ενεργοβόρες βιομηχανίες κ.λπ.).
Στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, με τις τεράστιες δυσκολίες αναπαραγωγής του κεφαλαίου, τη μεγάλη όξυνση των ανταγωνισμών, το κεφάλαιο δεν έχει περιθώρια να συνδυάσει τέτοια μέτρα με παραχωρήσεις προς τους εργαζόμενους, δεν μπορεί δηλαδή η κατάσταση των εργαζομένων, η ζωή τους να επανέλθει ούτε στα προ κρίσης επίπεδα.
Αντικειμενικά, λοιπόν, με τον ίδιο τρόπο που ο ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε την «αριστερή πτέρυγα» του «αστικού αντιμνημονιακού μπλοκ», δηλαδή των αστικών δυνάμεων που εξέφραζαν τη δυσαρέσκεια και την αντίθεσή τους στην πολιτική διαχείρισης της κρίσης, όπως εκφράστηκε το 2010 εντός ΕΕ και Ευρωζώνης (θυμίζουμε ότι τμήμα αυτού του μπλοκ αποτέλεσε και η ΝΔ μέχρι το 2011-2012), έτσι και η «Αριστερή Πλατφόρμα» και οι σύμμαχοί της επιδιώκουν να αποτελέσουν «αριστερή πτέρυγα» ενός ευρωσκεπτικιστικού αστικού ρεύματος, αστικών δυνάμεων που θεωρούν πιο ωφέλιμη για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας την έξοδο απ' το ευρώ.
Ο ρόλος τους σαφής, ο εγκλωβισμός κάθε διάθεσης, τάσης ριζοσπαστισμού, κάθε απόπειρας να βγουν συμπεράσματα από το τι σημαίνει «κυβέρνηση της Αριστεράς», ο προβληματισμός, η αναζήτηση να μη βγουν έξω από τα όρια του συστήματος, αντίθετα να αξιοποιηθούν σε αστικές επιδιώξεις. Τον ίδιο ρόλο δηλαδή που έπαιξε ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ πριν από μερικά χρόνια.
Κ.Πασ.